بنگه‌هێ لالش ئێكه ژ مه‌زنترين ناڤه‌ندێن ڕه‌وشه‌نبيرى ل عيراقێ و هه‌ژماره‌يا زۆر يا ئه‌ندامان يا هه‌نه كو نێزيكى هه‌فت هه‌زارانه، هه‌روه‌سا 9 تايى ل سه‌ر ده‌ڤه‌رێن شێخان و شنگال و ده‌ڤه‌را باشيك و به‌حزانێ و شاريا و خانكێ و چه‌ندين نڤيسينگه‌هـ ل گوند و كۆمه‌لگه‌هێن ئێزديان هه‌نه.
بنگه‌هێ لالش خه‌ونا ته‌خا گه‌نجێن ڕه‌وشه‌نبيرێن ئێزدى بوو كو به‌رده‌وام ل سه‌رده‌مێن حكومه‌تێن ئێك ل دووڤ ئێكێ يێن عيراقێ بزاڤێن دامه‌زراندنا ڤى بنگه‌هى دكرن، به‌لێ هه‌رده‌م ئه‌ڤ پرۆژه يێ ره‌تكرى بوو و ب دانانه‌كا مه‌حاڵ دهاته زانين، به‌لێ بتنێ ئه‌گه‌ر كار بۆ ڤه‌قه‌تاندنا ئێزديان ژ كوردايه‌تيێ و ناسيۆناليزما عه‌ره‌بى هاتبايه كرن دێ هاتبه دامه‌زراندن هه‌لبه‌ت د سه‌رده‌مێن ڕژێمێن به‌رێ ده.
خه‌ونا دامه‌زراندنا بنگه‌هێ لالش پشتى سه‌رهلدانا پيرۆزا سالا 1991ێ هاته جهـ ب پالپشتيا سه‌ركردايه‌تيا هه‌رێما كوردستانێ و ل رێكه‌فتى 12/5/1993 هاته دامه‌زراندن،و هه‌تا ئيرۆ ژى پشته‌ڤانيا حكومه‌تا هه‌رێما كوردستانێ بۆ ڤى بنگه‌هى يا به‌رده‌وامه.
ئێكه‌م به‌رهه‌مێ بنگه‌هێ لالش ده‌ركه‌فتنا گۆڤارا لالش بوو كو گۆڤاره‌كا وه‌رزى يا ڕه‌وشه‌نبيرى تايبه‌ت بوو ب ئه‌ده‌بياتا زاره‌كى يا ئێزديان ب زمانێن كوردى و عه‌ره‌بى و ئينگليزى دئێته وه‌شاندن و سه‌ده‌هان ئاخفتن و قه‌ول و به‌يت هاتينه ديكيۆمێنتكرن، ژبلى كو ب سه‌ده‌هان گۆتار ل سه‌ر كاروبارێن جۆراوجۆر يێن ئێزديان تێدا هاتينه به‌لاڤكرن و 37 هه‌ژماره ژێ ده‌رچووينه و تا نۆكه يا به‌رده‌وامه و يا پره ژ بابه‌تان، دووڤده رۆژنامه‌يا ده‌نگێ لالش يا هه‌فتيانه ده‌رئێخستن،زێده‌بارى وه‌شاندنا 9 رۆژنامه‌يێن ديتر ژلايێ هه‌ر تايه‌كێ بنگه‌هێ لالش.
هه‌روه‌سا بنگه‌هێ لالش خودان په‌رتووكخانه‌يه‌كا زه‌نگين و پڕه ژ په‌رتۆك و گۆڤار و رۆژنامه‌يان و دخزمه‌تا خونده‌ڤان و نڤيسكارو ڤه‌كۆله‌ران دايه كو ڕاسپارده بكه‌ن، ديسان بنگه‌هى ب سه‌دان فلمێن ديكيۆمێنتارى و سترانێن فلكلۆرى و ديدارێن مه‌يدانى ل گه‌ل گرنگيپێده‌رێن كاروبارێن ئێزديان ئه‌رشيف كرينه.
ژلايێ كۆمه‌لايه‌تى ژى ڤه، بنگه‌هـ سالانه ڤيسته‌ڤالا لالش ل داردئێخت،ئاهه‌نگان ب هه‌لكه‌فتێن جه‌ژنێن ئێزديان و جه‌ژنا نه‌ورۆزێ يا نه‌ته‌وه‌ى ئه‌نجام دده‌ت، و پشته‌ڤانى يا قوتابيان ل زانكۆيا دهۆكێ دكه‌ت،هه‌روه‌سا مێژوويه‌كا دوور و درێژ هه‌يه د چاره‌سه‌ركرنا گه‌له‌ك كێشه‌يان ب رێكا په‌يوه‌ندييان دگه‌ل فه‌رمانگه‌هێن حكومى ل پارێزگه‌ها دهۆكێ ب شێوه‌يه‌كى تايبه‌ت و هه‌رێما كوردستانێ ب گشتى.
هه‌روه‌ك جاران بنگه‌هێ لالش سالانه پێشوازيێ ل ده‌هان سه‌ره‌دانكريێن هه‌رێما كوردستانێ و ڤه‌كۆله‌ران ل سه‌رانسه‌رى جيهانێ دكه‌ت و بوويه پره‌ك دناڤبه‌را وان و ده‌مێ سه‌ره‌دانا په‌رستگه‌ها لالش دكه‌ت و هه‌موو زانياريان ل دۆر په‌رستگه‌هێ پێشكێش دكه‌ت.