سەما تیڤی

پیر خەلات ئەلیاس: عـيـدا نـيـشـانـه

عیدا نیشانا هەلکەفتەکا بیر ئانینا ڤەگەڕاندنا نیشان و تاوس و خەلاتێن پیرۆز ژ فرمان و تالانکرنا مال و مەزەلێن ئێزدیان.
ئەڤێ عیدێ ل سالا (١٩١٣)دەستپکریە و ھەتا نھۆ ئەڤە دەمێ (١١٢)سالە و ھەر سال ل رۆژا ٢١ سباتا شەرقی ژ میژووا رۆژ هلاتی، و دبته ٦ ئادارێ ژ میژووا غەربی ژ زایینی.
ب سەدەما فرمانا عوسمانليا ٧١ێ یا فەریق عومەر وەھبی پاشا ل ٨/ ١/ ١٨٩١ ھەول دا ئێزدیان بن بڕبکەن و بۆ دەمێ سالەکێ و جارەکا دی ل سالا ١٨٩٢ ھێرش کرە سەر ئێزدیان ل قەزا شێخان و گوندێن دەور و بەران و چەندین نیشان وەک ھلێلێن قوبا و تەختێ بەرێ شباکێ و سنجەق و تاوس برن و ئێخسیرکرن، ھەر وەسا عمر وەبی پاشا ل ١٥/ ٤/ ١٨٩٣ ھێرش کرە سەر شنگارێ و خۆرت و مێرخاسێن شنگارێ مینا مەحمایێ عەڤدۆ و سڤۆکێ مەتۆ ھێرشا دووژمنان شکاندن و ب سەر کندی زڤرین و بازدان.
ل گۆڕ نڤیسینا نڤیسەر پیر خدر سلێمان ل گۆڤارا مەحفەل ژمارە (١١) ددەتە خویاکرن سمایل بەگ کوڕێ چۆل بەگێ ل سەر دەمێ خۆ ل سالا (١٩٠٩)ز گەریانەکا بەر فرەھ وێ چۆیە ناڤ ئێزدیێن مێردینێ و دیار بەکر و قارس و کورجیستانێ و ئەرمەنستانێ و ب رێکا ناسیارێن خۆ و ئێزدیان کاخەزەک ژ جەم مەترانی بۆ مەترانێ ستەنبۆلێ ھنارتیە و تێدا داخازا ڤەگەڕاندنا نیشان و تاوسێن ئێزدیان کریە.
ل سالا (١٩١٣) سلێمان نەزیف پاشا بوویە والیێ موسلێ و سەرەدانا ئێزدیان کر ل باشیک و بەحزانێ و ئەسلێ وی کوردێ دیار بەکر بوو و پێنچ زمان دزانین کوردی و تورکی و فارسی و عەرەبی و فەرنسی و گۆتە ئێزدیان ئەوا عومەر وەھبی پاشا کری دوو بارا نابت ھەتا ئەز ل مووسلێ بم و گۆت: داخوزیێن وە چینە ئەز دێ بۆ وە ب جی ئینم.
عەلی بەگێ میرێ ئێزدیان و دەروێش ئاغا و کۆچەک حسێن برۆ و ریسپیێن باشیک و بەحزانێ گۆتێ: نیشان و سنجەق و تەخت و تاوسیێن مە ئێزدیان ڤەگەرینن.
سلێمان نەزیف پاشا وەعدە دا ئەو نیشان و تاوسان ڤەگەڕینن و ل ٥/ ٣/ ١٩١٣ ھندەک ژ نیشان و تاوسان ئینانا بەحزانێ و ل رۆژا دی ٦/ ٣/ ١٩١٣ ز ب سەرپرشتیا میر عەلی بەگێ میرێ ئێزدیان و بابە شێخ و دگەل کۆچەک حسين و کۆچەک سادق و مەزنێ قەوالا و ئەختیارێ باشیکێ و ئەختیارێ بەحزانێ و مەزن و ریسپیێن باشیک و بەحزانێ و دگەل سەد زەلامێن عەسکەری یێن سلێمان نەزیف بێک و ھاتن بۆ قەسرا میرێ ئێزدیان و بەرەڤ لالشێ و ل دەستپێکێ گەھشتنا گۆندێ موسکا و ل گوندێ موقبلێ سەر تێشتا سوبێ دا وان گۆتن ئیرۆ سەر تێشتا عیدێ یە و ھەر وەسا ھاتنا گوندێ مەحموودا و بێتنارێ و باقەسرێ و گەھشتنا ئێسڤنێ و خەلکێ ئێسڤنێ ھەر مالەکا خودان پەز بەرخەک یان دوو سەرژێکرن و کرنە فراڤین و کرنە عید و ئەو عەسکرێ ھاتی و خەلکێ باشیک و بەحزانێ و یێن باسکێ شێخان و خەلکێ ئێسڤنێ و ئێسیا و بەعدرێ پێکڤە ڤراڤین خاورن و ئەو نیشان و تاووس ژ سەر عەسکەری وەرگرتن و ئێزدیان ھەر ل وێ رۆژێ برنە لالشێ جوانکرن و مۆرکرن و برنە خزنەت رەحمان ل باعەدرێ .
لەوما ھەتا ئیرۆ ھەر سال ئێزدی نیشانێن خۆ ل ڤێ رۆژێ دبەنە لالشێ مۆردکەن و دکەنە عید و ھەر مالەکا ئێزدی نیشان ھەبن زادەکی ب خێرا ناڤێ خودێ چێدکەت ھندەک سماتێ چێدکەن و ب سەر چینارا دە بەلاڤ دکەن و ھەر گوندێ نیشان یان تاووس لێ ھەبن دێ خەلکێ گوندێ قەستا وان نیشانا کەن ب مەرەما ڤەگراندنا وان و بوویە عید و بۆ زانین ئەڤ عیدا ب تنێ ل وەلات شێخ یا ھەی چونکێ ئێخسیرکرن و زڤراندن ھەر ل وەلاتی بوو و ب تابەت ل خزینەت رەحمان ل بەعەدرێ و هەتا نهۆ هەر سال رێ و رەسمێن ئەڤێ عیدێ ل خزنەت رەحمان و وەلات شێخ دئێنە گێڕان وەک خێر و خلمەت و سەخیەتا باوەریێ و ئیمانێ بۆ رێیا خودێ و عیدا وە و ھەموو ئێزدیان پێرۆزبت.

><