پیلانێن لدووڤ ئێكێن بەغدا ل دژی ئێزدیان
بەختیار قادر
حكومەتا عیراقێ شەرەكێ دەروونێ ل دژی ئێزدیان ب تایبەت ل شنگالێ دەستپێكریە و دماوەیەكێ كورت دا چەندین كێشە و ئاریشە بۆ ئێزدیان ئینانە پێش و برینێن وان كویرتر كرن،ئەڤ فشار و هەلویستێ شەرمەزارێ بەغدا ل سەر جڤاكێ ئێزدیان جهێ سەرسۆرمانێ یە كو چەندین پیلانێن ئێك لدووڤ ئێكێ دانان و نزا ئارمانجا وان ل داهاتی دێ چ بت.
ئێك ژ وان پیلانان ئەو بوویە وەزارەتا كۆچ و كۆچبەرێن عیراقێ بریاردا كەمپێن ئاوارەیان ل هەرێما كوردستانێ بگرن كو پتریا ئاوارەیان ئێزدیێن شنگالێ نە و نەچاركرنا ئاوارەیان ڤەگەرنە سەر جهـ و وارێن خۆ ڤە بێی كو خۆشگۆزەرانیێ و ئێمناهیێ بەرجەستە بكەن و نە قەرەبووكرنا ئاوارەیێن ڤەدگەرن ل دووڤ ئاستێ پێدڤی،ئەڤە هەموو جهێ سەرسۆرمانێ یە،خالا دی دانانا میرەكێ نوو بۆ ئێزدیان ژلایێ بەغدا و چەندین ئالیێن سیاسی پشتەڤانی لێكر بۆ پەیداكرنا بەلبەلێ و فتنێ دناڤا جڤاكا ئێزدیان دا،خالەكا دیتر ژی پەیداكرنا ئاریشەیەكا نوو دناڤبەرا ئێزدیان دا ئەو ژی نەتەوەیكرنا ئێزدیان بوو وەك نەتەوەكا سەربەخۆ ژلایێ جڤاتا نوونەرێن عیراقێ ڤە،هەر دیسا حكومەتا عیراقێ و ئەلمانیا رێككەفتن كریە ل سەر ڤەگەراندنا پەنابەرێن عیراقی ژ وانژی ئێزدیان كو تا نۆكە دبن ڤەرێژا جینۆسایدێ دانە.
ئەڤ ل جڤاكا ئێزدیان هاتیە كرن فشارەكا سروشتی نینە و هەموو ب مەبەست و پیلان ل دووڤ پیلانێ هاتیە دانان،ئارمانج ژێ ئەوە دەڤەرێن ئێزدیان یێن دكەڤنە ماددا 140 ژ دەستوورێ عیراقێ ل دەرڤەی ئیدارا هەرێمێ ژ كوردستانا دایك ڤەقەتینن،ئێزدی تا نۆكە درەوشەكا نالەباردا دژین و دڤێت ب رژدی هشیاری ڤان پیلانان ببن و بسەر دا نەچن و نە ئێنە خاپاندن،چنكو ژ دەستپێكا دامەزراندنا دەولەتا عیراقێ نەخاسمە ل سالێن شێستا ژ سەدەیێ بۆری گەلەك لایەن بۆ مەرەمێن سیاسی یێن ڤەشارتی بزاڤان دكەن ئێزدیان كو پشكەكا رەسەنن ژ مللەتێ كورد ژ ریه وریشالێن وان یێن دیرۆكی ببڕن.
هێشتا برینێن ئێزدیان سارێژ نەبووینە و نێزیكە 10 سال بسەر سالڤەگەرا جینۆسایدێ دا ل سەر دەستێ داعشێ دەرباز ببن،ل جهێ حكومەتا عیراقێ دانپێدانا ب كەیسا بكەت و مافێن وان بجهبینت،ئیرۆ ب شێوەیەكی سەیر و نەچاڤەریكری پیلانان دادرێژن كو ڤی كەیسی پشتگوه بێخن هەر وەكو چ بسەرێ ئێزدیان دا نەهاتی،جهێ پرسیارێ ئەوە بەغدا ل پشت پەردێ دا ل داهاتی ل بەرە چ كێشەیان بۆ ئێزدیان دروست بكەت،لەوا ل سەر جڤاكێ مە ب هویری هشیاری ئەڤێ چەندا هەنێ ببن و نەهێلن بزاڤێن وان یێن هەڤدژ سەر بگرن.