سه‌ما
10سال ب سه‌ر جينۆسايدا ئێزديان ل سه‌ر ده‌ستێ تيرۆرستێن داعشێ ده‌ربازبوون،هه‌تا نۆكه ل سه‌ر ئاستێ نێڤ ده‌وله‌تى زێدەتری 18 وەڵاتان دان ب جینۆسایدا ئێزدیان كريه.
هەتا ساڵا 2024 زێده‌ترى وەڵاتان و دەستەیان، ژوانژی هه‌رێما كوردستانێ ،ئەلمانیا، ئوسترالیا، بەلچیکا ئەرمینیا و هۆڵەندا و برێتانیا دان ب کۆمكوژیا ئێزدیان كريه.
هه‌ر دانپێدانه‌ك تیشکێ د ئێخیته سەر کوشتن و فرۆتن و ب دیلگرتنا کچ و خۆرتێن ئێزدی، و دبنە بەڵگە ژبۆ وەڵاتێن دیتر یێن جیهانێ یێن دانپێدانا پێنه‌كری،داکو جارەکا دن ئەڤ روودانێن هەنێ يێن نە مرۆڤانە روونەدەن.
سەرەرای دانپێدانێن نێڤدەولەتی، عێراق کو ئەو جهە یێ جینۆساید تێدا روودایی و ب فەرمی دان ب وێ دڕندەیاتیێ نەدایە ، هه‌روه‌سا تا نۆكه هیچ وەڵاتەکی عەرەبی دان بڤێ جینۆسایدێ نەكريه،ئەڤ چه‌نده ژی بۆشایێ په‌یدا دكه‌ت و دبتە رێگر کو رێژا وەڵاتێن دیتر زێدەتر لێ ببهێت یێن دان ب جینۆسایدا ئێزدیان دکەن.
نەتەوه‌يێن ئێکگرتی و رێکخراوێن جیاواز یێن مافێ مرۆڤی د بەردەوامن د دادگه‌هکرنا ئەندامێن داعش ئەوێن بەرپرسیار ژڤێ تاوانێ، ژبۆ ئامانجا بەرقەرارکرنا دادپەروەرییێ ژبۆ رزگاربوویێن ئێزدی، لێ پسیار ل وێدەرێ ئەوە ئەرێ عێراق ژی بەشەکە ژڤێ پرۆسا پاراستنا مافێن ئێزدیان و گرنگیدان ب کەیسا جینۆسایدێ؟.
ب ئه‌گه‌رێ هێرشا داعش بۆ سه‌ر شنگالێ ؛ زێده‌ترى شه‌ش هه‌زار وه‌لاتيێن كوردێن ئێزدى هاتنه كوشتن و گرتن.
هەر ب ئه‌گه‌رێ وێ هێرشێ، زێده‌ترى 325 هەزار ئێزدی ئاوارە بوون، بەگۆره‌ى نووترین ئامارا نڤيسینگەها ڕزگارکرنا گرتيێن ئێزدی سەر ب سەرۆکایەتیا هەرێما کوردستانێ،ب ئه‌گه‌رێ هێرشێ 135 هەزار و 860 کوردێن ئێزدی ئاوارەیى هەرێما کوردستانێ بوون، هەروەسا 189 هەزار و 337 کەسێن دى ئاوارەیى ده‌ڤه‌رێن ڤه‌قه‌تيايى يێن باشوورێ کوردستانێ بوون و زێده‌ترى 100 هەزار کەسان کۆچبەری وه‌ڵاتان بوون.
هه‌تا نۆكه زێده‌تر ژ 85 گۆڕێن بكۆم و چەندین گۆڕێن تاکە کەسی يێن ئێزدیان ل شنگال و دەورووبەران هاتينه ديتن.