ڕۆلێ جڤاکا ئێزدی ل دیاسپۆرایا کوردستانیدا.!
نادر دۆغاتی
دیاسپۆرا وەکی پێگەهـ د جڤاکا گەلاندا.. ئەو رەڤەند یان کۆچبەر یێن کو وەلاتێ خوە ب جیهشتین ب هەر ئەگەرەک هەبیت، و بەرڤ وەلاتێن کۆجبەریێ پرت و بەلاڤ بوین، و ب هەر شێوەیکی هەول ددەن دا کولتور و چاند و زمانێ خوە ژ حەلاندنێ د ناڤ ملەتێن دندا بپارێزن ب ریکا چالاکیێن کۆمەلایەتی وسازی و رێکخستنێن جڤاکا سڤیلدا.
ئیرۆ رۆژ رەڤەندەک کوردستانێ بەرفرەهـ و مەزن و خودان هێز و شیان ل دیاسپۆرایێ هەیە، زێدەتر ژ پێنج ملیۆن کوردستانی ل درڤەیی وەلات ل کۆچبەریی هەنە، بتایبەت ل ئەلمانیا و ئۆرۆپا دوو مەلیۆن زێدەتر هەنە، ژ وان ملیۆن و نیڤ کۆچبەر ل وەلاتێ ئەلمانیا دژین، و ژ ڤێ هەژمارێ ئەم کارن بێژن رێژەیا جڤاکا ئێزدیان لـ ئەلمانیا نێزیکی ( 250 ) دووسەد و پێنجی هەزار کۆچبە هەنە ، ئانکو ئێزدێیێن لـ ئەلمانیا دژین ب هندی نیڤا هەژمارە ئێزدیێن ل وەلاتێ خوە کوردستانێ دژین.
دگەل ڤێ هەبوونا جڤاکی ب سەدان کۆمەلەیێن کوردستانی وماڵێن ئێزدیان و فەدەراسیۆن و کۆنفەدراسیۆن وسازیێن جڤاکا سڤیل ل دیاسپۆرا هاتن دامەزراندن، هەر وەسا ب سەدان کەسایەتیێن ئەکادیمی و رەوشەنبیر ورەوشەرامان و سیاسەتمەدار و چالاکڤان و نشتمان پەروەر و دڵسوزێن وەلاتێ خوە کوردستانێ هەنە. هەر سازیەک ژ ئەڤان سازیا ل گۆری دیف پێچێبونا خوە خزمەتا جڤاک و وەلاتێ خوە دکەت بتایبەتی دوارێ کولتور و چاند و زمانێ کوردێ یێ شیریندا.
ئارمانجێن سەرەکە یێن دیاسپۆرا کوردستانی چنە و چبن وێ باش بە :
● یەکەم پێنگاڤ ئەوە کو هەمی چالاکی ئۆرگانیزگەر بن ئارستەیی رووبارێ ستراتیجیا بزاڤا ئازادی خوازا نەتەوا کورد دە بن.
● هەمی جۆرێن چالاکیان د چوارچۆڤەیا هەولدانێن ئێکیتیا مالا کوردان دابن، دا ئەوان نێزیک یەک ب کەن وبگەهینن هەڤ د گەل هەموو پێکهاتێن خوە.
● گۆتار وزمانێ ئاخاڤتنی ب زمانێ نەتەوی بن نەک ب زمانێ حزبی بێت، دا گۆتار هەڤ ئاهەنگ بێت ئاراستەی خەلکێن بیانی، ئەو دبێتە جیگر و متمانەیا تفاقا مالا کوردستانی.
● ئنتگراسیۆن دگەل ملەت ووەلاتێن تێدا دژین خورت بکەین، دا رۆلا هەبوونا رەڤەندا کوردستانی ب هێزتر ببێت د وارێ کولتور وچاند و زماندا.
● دامەزراندنا هندەک دام ودەزگەهێن کۆمەلایەتی یێن سڤیل ب مەبەستا پەیوەندیا دنێڤ بەرا کوردستانێ و دیاسپۆرادا، دا بهێزکرنا هەستێ نەتەوایەتی دنێڤ رەڤەندا کوردستانیدا بەردوەام بێت، بێی بێتە برین ژ کۆکا خوەیا نەتەویا ڕەسەن.
● دامەزراندنا هندەک جۆرێن دەزگهێن ڕەوشەنبیریێ ژ ئەکادیميسيان و لێکۆلینەر و دکۆمێنتەر ورەوشەنبیر و زمان زان ودیرۆک ناسان .
جڤاکا ئێزدی وەکی بەشەک رەسەن ژ جڤاکا کوردەواریا مێژۆی، ل دیاسپۆرایێ ژی ئەو دبێت بەشەکی هەری گرنگ ژ دیاسپۆرا کوردستانێ دڤێت رۆلەک بەرچاڤ و کاریگەر هەبیت لدیڤ ئەوان خالێن کو مە ئاماژە پێکری، چمکی ب سەدان رۆشەنبیر و رەۆشەنفکر و ئەکادیمیسیان و سیاسەتمەدار هەینە، هەر وەسا ب دەهان کۆمەل و سازی و مالێن ئێزدیان هەنە ، دڤێت ئاورەک لێ بێتە دان و نەهێن پشتگوه خستن و بتایبەت ( بنگەهێ لالش ) دڤێت ل ئەلمانیا و چەندین وەلاتێن ئەورۆپا بێن دامەزراندن و لـ پێشەرۆژێ کارەک و ئەرکەک مەزن لسەر شانێ خوە دانێ ژبۆ خزمەتا جڤاکا ئێزدی ل دیاسپۆرایێ، و پاراستنا کولتور و کەلەپورێ رەسەنێ ئێزدیاتیێ و زمانێ کوردی یێ شێرین.
ژبۆ ڤێ چەندێ ئەم ڤان خالێن لـ خوارێ پێشینار دکەین ژبۆ جارەک دن دامەزراندن و ئەکتیڤکرنا بنگەهێ لالش یێ رۆشەنبیری و کۆمەلایەتی لـ دیاسپۆرایێ:
– دامەزراندنا بنگەهێن لالش نوو ل ئەلمانیا ببتە بنگەهەک ناوەندی ژ بۆ تەڤایا ئەورۆپا.
– دامەزراندنا چەندین نیڤیسینگەهێن بنگەهێ لالش لـ گشت باژار و وەلاتێن ئەورۆپی یێ جڤاکا ئێزدی لێ دژین و بتایبەتی لـ باژارێن وەلاتێ ئەلمانیا.
– بانگەوازیا تەڤایا رەۆشەنبیر و رەۆشەنفکر و ئەکادیمیسیان و جڤاک ناس یێن ئێزدیان بکەین ژ بۆ تەڤلی ڤان سازیێن بنگەهێ لالش بن هەروەها ژ بۆ خزمەتا کولتور وچاند و زمانێ کوردی .
– کارکرن ژبۆ ئامادەکرنا کۆنفرانسەکی بەرفرەهـ ژبۆ ناساندنا ئێزدیاتی بـ جیهانا ئەورۆپێ، گەلو ئێزدی چنە و کینە وەکی ئۆل و وەکی نەتەو د وارێ دیرۆکێدا.
– هەولدان ژ بۆ دانپێدان ب ئۆلا ئێزدیاتی لـ وەلاتێ ئەلمانیا ببێت وەک ئۆلەک فەرمی ل ڤی وەلاتی.
– ڤەکرنا کۆرسێن زمانێ کوردی و دەرسێن فێرکرنا دیرۆک و سەبەقێن ئۆلا ئێزدیاتیێ .
– ڤەکرنا کورسێن فێرکرنا مۆزیک و ستران و گۆڤەند و دیلانێن فلکلورێ کوردێن ئێزدیێن رەسەن.
– ئاڤاکرنا پرێن پەیوەندیا د نێڤ بەرا کوردستانێ و دیاسپۆرایێدا د هەمو بوارێن رۆشەنبیری و چاند و ئەکادیمی و مرۆڤاتیدا.
– پیرۆزکرن و کێرانا ئاهنگ و جەژنێن ئێزدیان دگەل جڤاکا ئێزدی لـ کۆچبەریێ و بتایبەت جەژنا سەرێ سالێ ( چوارشەممە سرێ نیسانێ ).